مشورت و نظرخواهی از دیگران یکی از عوامل مهم است
می دانیم همه افراد در زندگی برای رسیدن به موفقیت، به طور جدی و خستگی ناپذیری تلاش می کنند؛ اما اغلب به آنچه در رویاهای شان می پرورانند، نمی رسند. حال باید دید، برای اینکه زودتر از مسیر غلط خارج شوند و به اهدافشان جامعه عمل بپوشانند، علاوه بر تلاش فردی، باید چه کار کنند؟
مشاوره گرفتن و مشورت کردن از افراد عاقل و صاحب خرد، یکی از راههایی است که افراد را قدم به قدم به آرزوهایشان نزدیک می کند. چرا که حضرت علی(ع) در این باره می فرمایند: «با افراد عاقل و صاحب خرد مشورت کن تا از لغزش و پشیمانی ایمن گردی.»
مشورت و نظرخواهی از دیگران یکی از عوامل مهم و مسائل حیاتی در تصمیم گیری است، با توجه به وسعت موضوعات و پیچیدگی مسائل و نیز گستردگی اطلاعات، یک نفر قادر به شناخت همه مسائل و به دست آوردن همه اطلاعات لازم در مورد یک مسئله نیست و در نتیجه نمی تواند تصمیم منطقی و درستی در مورد آن اتخاذ نماید.
مشورت با آدم بدبین و منفی نگر بسیار خطرناک است؛ زیرا او جز سیاهی، بدبختی و شکست، چیزی نمی بیند و صرفا افکار بدبینانه خود را به شیوه نصیحت گونه به شما انتقال می دهد
تعریف و اهمیت مشورت
«مشورت» و «مشاوره» از یک ریشه و به معنای مراجعه به افراد آگاه و مطلع برای راه یابی به حل مسئله و بهره گیری از تجارب و آگاهی دیگران است.
نقش مشورت در زندگی، نقشی اساسی است. تحقیقات تجربی نشان می دهد که مشورت اگر مهم ترین نقش را در پیشرفت و استفاده بهینه از زندگی نداشته باشد، دست کم می تواند یکی از بهترین نقشها را ایفا کند. در دنیای امروز، زندگی بدون مشورت و مشارکت و هم فکری با دیگران، امکان پذیر نیست. یک مثل چینی می گوید: «اگر می خواهی کاری را به درستی انجام دهی، با سه تن از سالخوردگان مشورت کن.» در فرهنگ و ادبیات فارسی نیز آمده است: «آن که بیشتر مشورت می کند کمتر دچار اشتباه می شود.» و به قول امریکاییها: «دو فکر، از یک فکر بهتر است».
با مردان بزرگ مشورت کنید
امیرمومنان حضرت علی(ع) در مورد عواقب عدم مشورت و استبداد به رای چنین هشدار می دهد؛ کسی که استبداد در رای داشته باشد هلاک می شود و کسی که با مردان بزرگ مشورت کند در عقل و دانش آنان شریک می شود.
ضرورت مشورت یک مسئله عقلی است و هر انسان عاقل و خردمندی این ضرورت را درک می کند و هیچ خردمندی خود را ازآن بی نیاز نمی داند. حضرت علی(ع) می فرماید: هیچ انسان عاقل و خردمندی از مشاوره بی نیاز نمی گردد.
عدم توجه به نظرات دیگران و استبداد به رای، یکی از خطرناک ترین چیزهایی است که ممکن است یک مدیر به آن گرفتار شود. مشورت در نگاه امیرمومنان (ع) یکی از ضرورت های اساسی برای اداره امور به ویژه تصمیم گیری است. آن حضرت مشورت و نظرخواهی از دیگران را قوی ترین و محکم ترین پشتیبان و حامی می داند و می فرماید: هیچ حامی و پشتیبانی، استوارتر و محکم تر از مشورت کردن نیست.
آثار و فواید مشورت
مشورت کردن و استفاده از نظرها و دیدگاههای دیگران پیامدهای مثبت و فواید زیادی دارد. آثار و برکات فراوانی که از مشورت کردن نصیب انسان می شود، هرگز از تفکر فردی و امکانات و منابع فراوان مادی به دست نمی آید. در اینجا به بخشی از برکات مشورت به صورت اختصار می پردازیم.
رویکرد بشر به مشورت و تبادل نظر با صاحبان فکر و تجربه، پیشینه ای به قدمت زندگی او دارد . انسان های دوراندیش برای حل مشکلات و راه یابی به نظر های درست در حیطه ی زندگی فردی واچتماعی همواره با افراد خردمند مشورت می کنند و از رای و نظر آن ها برای گشودن گره ها بهرمند می شوند . با ظهور اسلام در آغاز رسالت حضرت محمد (ص)، مشورت کردن از ویژگی های افراد موءمن اعلام شد . قران کریم مسئله یمشورت را مهم دانسته و آن را به صورت یک فرمان الهی بیان کرده است . در آیه ی 159 سوره آل عمران خطاب به پیامبر می فرماید : وشاورهم فی الامر ودر کارها با آنان مشورت کن .بدیهی است ، پیامبر (ص) از عقل کامل بهره داشت ، در عین حال با افراد صاحب نظر مشورت می کرد .بدین طریق از نیروی فکر و اندیشه ی آن ها استفاده می برد . رسول خدا (ص) در گفتار و عمل ، فرهنگ مشورت را در جامعه گسترش داد. و روح هم اندیشی را در جامعه آن روز نهادینه ساخت . امروزه نیز مدیران امور اجرایی ، برای پیشبرد ، بهینه ی کارها ، از مشاوره های کارشناسان و متخصصان به صورت برنامه ریزی شده استفاده می کنند. مشورت کردن ،نتایج مثبت و ارزشمندی از نظر فردی و اچتماعی دارد، مهمتر از همه ، پیشگیری از استبداد رای است خود رایی و خونسردی از بزرگترین آفت هاست ، که وقتی در جامعه ای حاکم شود ، شخصیت مردم نادیده گرفته می شود و جامعه سیر انحطاط را می پیماید.
آثار و فواید مشورت:
مشورت ،آثار و نتایج فراوانی دارد که مهم ترین آن ها عبارتنداز :
1ـ مشورت کردن ،موجب شکوفایی استعداد می گردد.
2ـ در مشورت،دوستان از دشمنان باز شناخته می شوند.
3ـ مشورت با مردم، نوعی احترام به افکار آنان است و این خود،محبت و علاقه را در پی خواهد داشت.
4ـ کسانی که کارهای مهم خود را با مشورت انجام می دهند. بهترین راه رسیدن به مقصود را پیدا می کنند،در نتیجه کمتر گرفتار لغزش و زیان می گردند.
5ـ کسی که در کارهای خود با دیگران مشورت می کند ،اگر به پیروزی و موفقیت دست یابد،کمتر مورد حسادت و دشمنی واقع می شود. زیرا دیگران پیروزی وی را از خودشان می دانند و اگر هم دچار شکست گردد زبان سرزنش مردم بر او بسته است.
6ـ مشورت کردن ،مایه ی الفت و پیوند مردم با یکدیگر و بالا بردن ارزش و شخصیت آنان در جامعه است.
7ـ تضمین تداوم کار در سایه ی شورا.
8ـ دوری از انتقادهای مغرضانه.
9ـبالا رفتن سطح دید اعضاءدرباره ی یک مسئله با شنیدن نظرات متفاوت.
10ـ به وجود آمدن احساس وجود خیر در تصمیم اتخاذ شده.
11ـ به دست آمدن نتیجه ی مطلوب به لحاظ نقش عقل جمعی برای ارائه ی نظر.
12ـ تبلور روح اعتماد به نفس و یقین به برخورداری از حق تعیین سرنوشت در مردم و نیز احترام نسبت به رای اتخاذ شده.
13ـ همفکری و هماهنگی در مقام عمل و برقراری نوعی تفاهم و پیوند دوستانه میان افراد.
14ـ استحکام عقلانیت و خردورزی و جلوگیری از سقوط در جزم گرایی.