زبان انگلیسی و سیاست آموزش و پرورش!
اخیراًیک مقام مسئول در وزارت آموزش و پرورش گفته است برگزاری کلاس های آموزشزبان خارجی به صورت فوق برنامه در مدارس دوره ابتدایی ممنوع است.
در این باره نکاتی چند قابل تأمل است :
1مسؤلان محترم وزارت آموزش و پرورش که در اندیشه ایجاد محدودیت‌هایآموزشی برای زبان های خارجی هستند، بهتر است این بار کمی چشمان شان رابگشایند و هزاران مؤسسه آموزشی زبان های خارجی را در کشور ببینند تا بدانندکه یادگیری زبان، یکی از نیازهای آموزشی این کشور است و آموزش و پرورش،«باید» به این نیاز آموزشی پاسخ دهد.شاید گفته شود که بعد از پایان دوران 6ساله دبستان، زبان انگلیسی در مدارس آموزش داده می شود و این همانپاسخگویی به مطالبه مردم است.اما واقعیت این است که نظام آموزش زبانانگلیسی در مدارس ایران، عقب افتاده ترین و ناکارآمدترین شکل ممکن را برایآموزش دانش آموزان به کار می گیرد و با تأکید صرف بر گرامرمحوری، نهایتاًفارغ التحصیلانی را تحویل جامعه می دهد که نه می توانند به انگلیسی حرفبزنند، نه بنویسند ، نه بخوانند! انگلیسی مدارس، فقط به درد تست زدن میخورد تا دانش آموزان در کنکور رتبه بهتری کسب کنند و دیگر هیچ:وانگهی، براساس پژوهش ها، تردیدی وجود ندارد که بهترین سن برای یادگیری زبان دوم وسوم ، دوران کودکی است و حتی بعضاً سنین زیر مقطع ابتدایی نیز به عنواندوره مناسب برای یادگیری زبان غیرمادری، عنوان می شود.وانگهی در دوراندبیرستان، زبان عربی هم آموزش داده می شود که این امر می تواند باعث ایجادتداخل در آموزش دو زبان انگلیسی و عربی شود.با توجه به این مباحث، وزارتآموزش و پرورش باید آموزش زبان انگلیسی را در دوره ابتدایی به طور رسمیآغاز کند و در عین حال، روش کنونی تدریس زبان را تغییر دهد و از روش هایجدید که کارآمدی شان اثبات شده است، استفاده نماید.
2 - بعضاً گفته می شود بگذارید هر کس که به زبان خارجی نیاز دارد، همان موقعبرود و یاد بگیرد. لذا لازم نیست که از دبستان آموزش زبان خارجی را آغازکنیم چرا که شاید بسیاری از افراد، اساساً در عمرشان نیازی به آن نداشتهباشند.
درپاسخ باید گفت که:اولاً این پیشنهاد به معنی بر باد دادن فرصت بی‌بدیلاوایل زندگی برای آموزش زیان خارجی است.ثانیاً زبان خارجی ، کالایی نیست کهبتوان آن را فوراً تهیه کرد بلکه به فرایندی طولانی نیاز دارند.ثالثاًنیاز به زبان انگلیسی، رو به گسترش است و کسی نمی تواند منکر این موضوعشود؛ وانگهی اگر بحث نیازهای آموزشی را به این شکل مطرح کنیم، باید بخشاعظم آموزش های مدرسه را تعطیل کنیم زیرا اکثر آموزه های آن، در زندگی بهکار نمی آید.
3 نکته ای که برخی مخالفان آموزش زبان انگلیسی در مدارس ابتدایی به آناشاره می کنند، این است که آموزش زبان انگلیسی محملی برای ورود فرهنگ غربیبه کشور است.
اتفاقاًهمین نگرانی آنها، دلیل موجهی برای آموزش زبان خارجی در مدارس است. هماکنون مؤسسات و افراد مجاز و غیر مجاز متعددی در سراسر کشور به کودکان،زبان انگلیسی یاد می دهند و متون و کتبی که مورد استفاده قرار می دهندعمدتاً با فرهنگ ایرانی تطابق ندارد. اگر آموزش زبان انگلیسی در مدارسابتدایی به صورت رسمی محقق شود، هم خانواده ها که به مدرسه اعتماد دارند،آسوده خاطر می شوند و نیازی به فرستادن فرزندان خود به این مؤسسه و آنمؤسسه نخواهند داشت و هم متون آموزشی همسو با فرهنگ ملی، تولید و عرضه میشود.
4 اگر در سال های گذشته، یادگیری زبان انگلیسی امری نه چندان لازم بود،امروز بی تردید یک الزام گریزناپذیر است. کشوری که می خواهد به طور جدی درمسیر رشد علمی قرار بگیرد، نمی تواند یادگیری زبان علم را - که انگلیسی است- سر سری بگیرد. از سفرهای خارجی و خواندن بروشوریک کالای خارجی گرفته تامنوی تلفن های همراه و رایانه و اینترنت و ... ، همه و همه یادآور نیازمستمر ما به زبان انگلیسی در دوران جدید است.
کسیکه انگلیسی نمی داند، درهای بخش عمده ای از دانش بشری که در هزاران کتاب وسایت وجود دارد به رویش بسته است. همین الان یک موضوع را در نظر بگیرید وببینید چقدر متن بروز درباره آن به زبان فارسی وجود دارد و چند برابر آن بهزبان انگلیسی ؛ حال بماند مباحث متعددی که اساساً متن فارسی درباره شانوجود ندارد.
5محققان ثابت کرده اند که یادگیری زبان دوم ( حتی در سنین زیر سه سال) باعث تقویت توانمندی های مغزی افراد می شود ، انعطاف ذهنی را بیشتر می کند وعملکردهای شناختی را ارتقا می دهد و حتی باعث می شود در سنین کهنسالی،شانس ابتلای افراد به «آلزایمر» کاهش یابد.با توجه به نکات فوق، اولاًممنوعیت آموزش زبان های خارجی که از سوی برخی مسؤلان آموزش و پرورش اعلامشده، روش درستی نیست و انتظار می رود وزارت آموزش و پرورش با نگاه منطقی بهآینده این موضوع را هر چه سریع تر اصلاح کند.
جعفر محمدی
به نقل از عصرایران
