گزارش یورونیوز از نظام آموزشی فرانسه؛
«آموزش کالا نیست، مدرسه تجارتخانه نیست»
قسمت اول
اروان لوو نویسنده کتاب «موفقیت با پول؟ بازار کلاس های خصوصی» در فرانسه میگوید در یکراهپیمایی اعتراضی این شعار را شنیدم: «آموزش کالا نیست، مدرسه تجارتخانه نیست»، شعاری که ما را به یاد عبارات مشابهی می اندازد که در جریان تحصن معلمان در ایران منتشر شد. معلمان ایران نیز روی پلاکاردهای خود شعارهاییدر اعتراض به کالایی شدن آموزش و پولی شدن مدارس نوشته بودند.
نگرانی از کالایی شدن آموزش،ارتباط مستقیمی با گسترش بازار کلاسهای خصوصی آموزشی، کتابها و تستهایکمک آموزشی و در نهایت افزایش مدارس غیر انتقاعی دارد. کتاب و کلاسهای خصوصی در ایران و گستردگی رجوع دانش آموزان به آنها بسیاری را نگران کردهاست.
در فرانسه نیز بسیاری ازپژوهشگران حوزه آموزش نگرانند که گسترش بازار کلاسهای خصوصی و کتابهایکمک آموزشی، روندی شبیه بریتانیا را در کشورشان طی کند.
روند کالایی شدن آموزش درفرانسه چند پله عقب از کشورهایی همچون بریتانیاست. مری جیمبرت معلم ایرلندیفرانسوی زبان انگلیسی که سالها در لندن تدریس کرده است و اکنون در جنوب فرانسه تدریس می کند به یورونیوز می گوید: «در انگلستان روند خصوصی شدن آموزش و کلاسهای خصوصی خیلی بیشتر از فرانسه گسترش یافته است و شاهدافزایش وابستگی موفقیت تحصیلی به کلاس های خصوصی هستیم.»
گفته مری جیمبرت را گزارش هایروزنامه گاردین تایید می کند. گاردین نوشته است که در سال 2016 میلادی بیشاز 40 درصد دانش آموزان در لندن در مقاطعی از دوره تحصیل شان معلم خصوصی گرفتهاند که در انگلستان بطور متوسط ساعتی 27 پوند هزینه دارد.
مری جیمبرت می افزاید در مدرسهای که در فرانسه تدریس می کند اساسا معلم ها هیچ کس را تشویق به رفتن به کلاس خصوصی یا خرید کتاب کمک آموزشی نمی کند.
گفتنی است که تبلیغ کلاس خصوصی یا تشویق به خرید کتاب های آموزشی خصوصی غیر موظف مدرسه از نظر قانونی ممنوع است و حتی از نظر تئوریک اگر معلمی بخواهد کلاس خصوصی در بیرون ازمدرسه برقرار کند باید به مسئولان وزارت آموزش خبر دهد گرچه اکثرا این کاررا نمی کنند.
مری جیمبرت به ما می گوید که دربیش از 25 سال سابقه تدریس در فرانسه هرگز ندیده که معلمی در مدرسه تبلیغ کلاس خصوصی یا تشویق به خرید کتاب کمک درسی کند. اگر خانواده ای می خواهدبرای فرزندش به هر دلیلی معلم خصوصی بگیرد یا کتاب کمک آموزشی بگیرد اینخود خانواده ها هستند که چنین کاری میکنند و مدرسه اساسا هیچ توصیهای دراین زمینه نمی کند.
به این ترتیب مدارس و معلمان در فرانسه اساسا مبلغ و ترویج گر کلاسهای خصوصی یا کتاب های کمک آموزشی نیستند.
تحقیقات یورونیوز در چندین مدرسه دیگر در فرانسه هم نشان می دهد که مدرسه و معلم ها هیچ توصیه ای برای کلاسهای خصوصی آموزشی یا خرید کتابهای کمک درسی ندارند.
به یک مدرسه راهنمایی در لیون فرانسه مراجعه میکنیم تا بطور ملموس تری در جریان آموزش مدارس قراربگیریم. یکی از دانش آموزان این مدرسه که 4 سال دوره راهنمایی را در این مدرسه گذرانده می گوید که به یاد ندارد معلمی در مدرسه به آنها گفته باشداگر در درسی ضعیف هستند به معلم خصوصی یا موسسه خصوصی مراجعه کنند. وی میگوید هیچ گاه نیز معلم ها به دانش آموز ضعیف پیشنهاد نکرده اند که بعنوان مثلا کتاب کمک آموزشی بخرد تا بتواند نمراتش را در کلاس بهبود دهد.
اما مدارس با دانش آموزانی که در دروسی ضعیف تر از سایر شاگردان هستند چه می کند؟ مدارس در فرانسه بامشورت والدین دانش آموزانی که مثلا در درس ریاضی ضعیف هستند، برای آنهاکلاسهای اضافه می گذارند و معلم همان دانش آموز مسئولیت کلاس ها را برعهده می گیرد، بدون آنکه موضوع پرداخت پولی در میان باشد.