به گزارش پایگاه رسا نیوز:
محمد اکبری، پژوهشگر حوزه دین و اندیشه در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در البرز، با اشاره به نقش محوری پژوهش در جامعه گفت: پیچیدگی امر تعلیم و تربیت و نیز دسترسی به حوزهای از معرفت با توجه به رسالتی که بر دوش داریم، راهبر باشد نیاز به پژوهشهای علمی دارد.
وی ادامه داد: هر چند تاکنون به دلایل عدیده، تحقیقات در آموزش و پرورش ایران، نتوانسته جایگاه اصلی خود را پیدا کند که میتوان گفت یکی از اصلی ترین دلایل آن، عدم باور و اعتقاد مدیران به نتایج اینگونه تحقیقات باشد اما به هرحال نمیتوان بدون استناد به یافتههای تحقیقاتی، پاسخگوی این همه پرسش در نظام تعلیم و تربیت بود.
اکبری به ضرورت تحول در نظام آموزشی اشاره کرد و اظهار داشت: برای رسیدن به هدف مقدس توسعه «فرهنگ پژوهش در مدارس آموزش و پرورش» ابتدا باید در نگرش آموزش و پرورش تغییراتی حاصل گردد زیرا پایه و اساس هر اندیشهای در آموزش و پرورش بستگی به حمایت دست اندرکاران تعلیم و تربیت آن کشور دارد.
این پژوهشگر با اشاره به روایتی از امیرمومنان علی(ع) مبنی بر این که آموزش در کودکی همچون نقشی بر سنگ ماندگار است به نقش نظام آموزشی کشور در توسعه فرهنگ پژوهش در مدارس آموزش و پرورش تأکید کرد و بیان داشت: سازمان آموزش و پرورش باید از نظامی پویا برخوردار باشد و به عبارتی دیگر، علم و پژوهش در آن نهادینه شده و پژوهش دانش آموزان، جایگاه و موقعیت واقعی خود را در نظام آموزشی باز یابد زیرا در این صورت حس کنجکاوی و اشتیاق به تحصیل در دانش آموزان تقویت میگردد و استعدادهای بالقوه به بالفعل تبدیل میشود.
اکبری نقش معلمان در توسعه فرهنگ پژوهش درمدارس آموزش و پرورش را مهم قلمداد کرد و بیان داشت: معلمان، نخستین مشعلداران پیشرفت فکری دانش آموزان هستند، از این رو معلمان مجرب برای پربار کردن هر چه بیشتر دروس، در تمام زندگی به دنبال اندیشهها و مطالب تازه هستند.
وی ادامه داد: معلمان به دانش آموزان میآموزند که چگونه علمی فکر کنند و چگونه منطقی بیندیشند و چگونه مشاهدات خود را منظم کنند، بنابراین معلمان باید بتوانند فعالیتهای علمی دانش آموزان را برنامهریزی و هدایت کنند و روحیه تعاون و همفکری را در آنها تقویت کنند و برای رسیدن به این مهم، معلمان باید خود پژوهشگر باشند و با جان و دل با دانشآموزان مشارکت و همکاری داشته باشند.
این کارشناس و پژوهشگر دینی با تأکید بر نقش خانواده در توسعه فرهنگ پژوهش در مدارس خاطرنشان کرد: خانواده به عنوان بستری مناسب که میتواند استعدادهای دانش آموزان را شکوفا سازد، همیشه از جایگاه مهمی برخوردار بوده است از این رو نقش حمایتی والدین، تشویق ها و همفکری و مساعدت آنان در انجام پژوهش ها می تواند در توسعه فرهنگ پژوهش در بین دانش آموزان نقش بسزایی داشته باشد.
وی افزود: برای مشارکت بیشتر خانواده در این امر مهم میتوان با شیوه ای جذاب و لذتبخش از آغاز سال تحصیلی از والدین برای حضور در مدرسه دعوت کرد و آنها را در کم و کیف پژوهش قرار داد، بنابراین همکاری والدین در این زمینه امری ضروری است.
اکبری تصریح کرد: تقدیر و تشکر از والدینی که در امر پژوهش و همکاری با فرزندان تلاش مؤثری داشتهاند میتواند عامل مهمی در گسترش فرهنگ پژوهش در مدارس آموزش و پرورش باشد.
وی با اشاره به نقش کتابداران و کتابخانهها در این عرصه اشاره کرد و گفت: کتابدارانی که نیاز دانش آموزان را به خوبی درک کرده و همواره به دنبال کتب جدید هستند و در مواقع لزوم با استفاده از شیوه های نوین کتابداری، دانش آموزان را به مطالعه و پژوهش ترغیب میکنند، نقش بسزایی در توسعه فرهنگ پژوهش در مدارس دارند، بر این اساس باید در انتخاب کتابداران دقت لازم صورت گرفته و متولیان امر با آموزشهای مستمر، آنان را در امر یاری رساندن به دانش آموزان همراهی کنند.
اکبری با بیان این که فرهنگ پژوهش باید از مدارس آغاز شود یادآور شد: اگر سازمان آموزش و پرورش به دنبال توسعه فرهنگ پژوهش در مدارس است، باید این فرهنگ را در دوره ابتدایی ایجاد کرده و در دوره های تحصیلی بالاتر آن را بسط و گسترش دهد.
این پژوهشگر دینی در پایان خاطرنشان کرد: متأسفانه در دوره ابتدایی جایگاه پژوهش خالی بوده و در کتب درسی مجالی برای پرداختن به آن پیشبینی نشده است، از این رو باید آموزش و پرورش در نخستین گام تغییراتی را در کتب درسی اعمال کند تا از این طریق حس کنجکاوی دانش آموزان ارضا شود و در برنامه درسی باید جایی برای پژوهش در نظر گرفته شود و تنها بر محفوظات تکیه نشود و درصدی نیز به فعالیت های علمی آنان اختصاص پیدا کند.