به بهانه روز خبرنگار
روابط عمومی یا خبرنگار؟؟؟؟؟
خبرنگاران باید از چنان استقلال و صلابتی برخوردار باشند که مسئولان و سایر اقشار جامعه متاثر از شان و جایگاه آنان شوند؛متاسفانه در برخی موارد در حوزه های خبرنگاری با چند چالش اساسی و عمده مواجه هستیم.
خبرنگار کسی است که با اتکا به ذوق و استعداد شخصی، پس از گذارنیدن دوره ی آموزش تخصصی و همچنین با توجه به مسئولیت اجتماعی که این پیشه بر گردن او می‌گذارد، وظیفه بدست‌آوردن، آماده‌کردن، گردآوری و سامان‌دادن اخبار و انتقال آنها را با وسایل ارتباط جمعی ، مطبوعات ، رادیو ،تلویزیون ،شبکه های مجازی و خبرگزاری به مخاطبان بر گردن دارد.
"برپایه ی اعلامیه سازمان یونسکو ، خبرنگاران باید کوشش کنند تا اخباری که در اختیار عموم می‌گذارند درست، دقیق و معتبر باشد و در درستی اخباری که به دست می‌آورند، پژوهش و اندیشه کنند.
خبرنگاران نباید حقیقتی را عمداً تحریف یا خراب کنند و نیز هیچ گونه مطلبی را نباید از دید مردم پنهان نگهدارند.
خبرنگار باید تفاوت خبر و رویداد را بداند و از سیر تحول یک رویداد به خبر آگاه باشد.اگر از خبرنگاری بپرسند خبر چیست؟ او باید از جایگاه یک صاحب نظر و یک کارشناس خبر اظهار نظر کند؛ نه اینکه کلمات حفظ شده‌ای را باز گوید با این گمان که خبر را تعریف کرده‌است.
خبرنگاری که خبر را نمی‌شناسد، چگونه می‌تواند به صحت و جامعیت آن پی ببرد؟ شناخت خبر مستلزم شناخت اوضاع سیاسی جهان و جامعه‌است.
روابط عمومی مجموعه‌ای از اقدامات و کوششهای حساب‌شده‌ای است که هر سازمان برای برقراری ارتباط موثر و هدفمند با گروه‌هایی که با سازمان در ارتباطند انجام می‌دهد.
روابط عمومی کار روبه رو شدن یک سازمان یا موسسه با مخاطبانش را از طریق پرداختن به موضوعات و مطالب و اخباری انجام می‌دهد که به منافع مشترکشان مربوط است. سخنرانی در کنفرانس ها ، کار با رسانه ها ، ارتباطات بحران ، اشتغال به امور اجتماعی از طریق رسانه‌ها و ارتباط با کارکنان در زمره وظایف این حرفه‌است.
فعالیت روابط عمومی چندان مستقیم و ملموس نیست و همین فرق آن با تبلیغات است. کار روابط عمومی می‌تواند برای ساختن روابط تفاهم‌آمیز با کارکنان، مشتریان، سرمایه‌گذاران، رأی‌دهندگان و عموم مردم به کاررود.
تقریباً هر سازمانی که با افکار عمومی سر و کار دارد و نیازمند تصویر روشنی از خود نزد آن است، گونه‌ای از روابط عمومی را به خدمت می‌گیرد روابط عمومی به مثابه پلی است میان یک سازمان و مخاطبان آن. روابط عمومی تلاش دارد تا با ارتباطی هدفمند و موثر، ضمن برآوردن نیازهای سازمان خود در جهت شکل دهی صحیح به ارتباط مشتریان و سازمانش اقدام کند و از این طریق ارتباط مخاطبان با سازمان را تسهیل کند."
حرفه ی خبرنگاری از جمله مشاغلی است که باید صداقت ، امانت و عدالت در آن به درستی حفظ شود . خبرنگاران وظیفه دارند تا با حضور در صحنه یا از روش های معتبر و مرسوم ، اخبار دقیق و درستی از رویدادهای اجتماعی ، اقتصادی ، هنری ، ورزشی ، فرهنگی ، سیاسی و... متناسب با حوزه ی فعالیت خود گردآوری ، تنظیم و اطلاع رسانی نمایند .
خبرنگار باید به دور از تعلقات حزبی و سیاسی تنها به اطلاع رسانی درست در چارچوب قوانین و قواعد حاکم بر جامعه بپردازد . پرهیز از جهت گیریهای سیاسی ، شخصی و حزبی در تنظیم ، تدوین و اطلاع رسانی همان مشخصه ی اصلی و مهم هر خبرنگاری می باشد . خبرنگاران باید با عزت نفس کامل و رعایت شان و جایگاه خود با مسئولان و مدیران و یا توده های مختلف جامعه مواجه شوند . خبرنگاران نباید اهرمی در دست مسئولان و سایر اقشار جامعه باشند و هر آنگونه که آنان صلاح و مصلحت خویش می دانند خبررسانی نمایند.
خبرنگاران باید از چنان استقلال و صلابتی برخوردار باشند که مسئولان و سایر اقشار جامعه متاثر از شان و جایگاه آنان شوند؛متاسفانه در برخی موارد در حوزه های خبرنگاری با چند چالش اساسی و عمده مواجه هستیم.
نخست آنکه بیشتر خبرنگاری ها در حد روابط عمومی ادارات شهرستان و استان تنزل یافته و در واقع به بلندگوئی برای تشریح اوامر و دستورات برخی مدیران قرار گرفته اند و تنها به پوشش خبری فعالیتهای برخی مسئولان و ادارات می پردازند و در بقیه ی موارد انگار هیچ گونه خبر و اتفاقی برای اطلاع رسانی نیست .
دوم آنکه برخی از خبرنگاری ها با جهت گیریهای سیاسی و یا شخصی بر عکس مسیر بالا را می پیمایند آنان انگار تنها وظیفه ی تخریب رقبای خود را دارند، این گروه از طریق تنظیم اخبار خاص و یا نقاط ضعف و اشتباهات دیگران سعی در تخریب و حمله به رقبای خود را دارند؛اینان موفقیتها و عملکردهای مثبت رقبای خود را کمرنگ و نقاط ضعف و اشتباهات آنان را با آب و تاب اطلاع رسانی می کنند.
گروه سوم کسانی هستند که مستقل از تمام این جهت گیری ها تنها به تنظیم و اطلاع رسانی حقیقی اخبار و اتفاقات جامعه می پردازند و هیچگونه تجزیه و تحلیل دیگری پیرامون آن ارائه نمی دهند.
نکته ی مهمی که باید به آن اشاره کرد اعلام وابستگی یک خبرگزاری به یک حزب و یا نهاد خاص است،شوربختانه سالهاست که برخی سایت های خبری عنوان خود را به سایت تحلیلی خبری تغییر داده اند و اخبارو اطلاعات را هرآنگونه که خود بخواهند اطلاع رسانی و تجزیه و تحلیل کرده و به خورد مخاطبان می دهند، هر حزب ، نهاد و ارگان دولتی و غیر دولتی می تواند برای خود خبرگزاری داشته باشد و اگر چنین خبرگزاری هایی خبرهای حزب یا نهاد وابسته به خود را اطلاع رسانی کنند هیچ اشکال و ایرادی بر آنها مترتب نیست حتی اگر این اطلاع رسانی کاملا یک سویه باشد چرا که آنان به روشنی موضع سیاسی و یا حزبی خود را اعلام کرده اند اما اتفاق نامبارک در جایی است که یک خبر نگار یا خبرگزاری ادعای استقلال خبری می کند اما تمام اخبار و اطلاعات خبری آن یک سویه و جهت دار است.
متاسفانه تقلیل جایگاه برخی خبرنگاران به روابط عمومی برخی ادارات بدعت نامبارکی است که ساحت مقدس خبرنگاری را با چالش اساسی مواجه کرده است.
امروزه بیشتر خبرگزاری ها با مراجعه به سایت روابط عمومی ادارات خبرهای خود را تنظیم و اطلاع رسانی می کنند و روشن است که روابط عمومی هیچ اداره ای اخباراقدامات اشتباه و نادرست خود را منتشر نمی کند بنابراین خبرنگاران مستقل باید با مراجعه به ادارات و اتفاقات جاری در جامعه برداشت آزاد خود که همان واقعیت موجود است را از طریق تحقیق و پژوهش بی کم و کاست گرد آوری و اطلاع رسانی نمایند البته این اطلاع رسانی باید با رعایت مصالح کلی نظام و جامعه باشد.
انشتار اخباری که باعث جریحه دار شدن احساسات مردم یا تشویش اذهان عمومی و یا توهین و افترا به اشخاص حقیقی یا حقوقی می شود از این قاعده مستثنی است.
تقریبا در تمام جوامع انسانی حتی در کشورهایی که مدعی آزادی کامل مطبوعات هستند این ضوابط با سلیقه های متفاوت وجود دارد . به هر روی آنچه مد نظر این نوشته است اینکه خبرنگاری با روابط عمومی تفاوت های فاحشی دارد نگارنده در سالهای نه چندان دور مدت دو سال کارشناس روابط عمومی آموزش و پرورش بوده است بنابراین با حوزه ی فعالیت روابط عمومی و کار اطلاع رسانی آشنائی دارد.
هیچ روابط عمومی برای تنظیم اخبار و اطلاعات خود مستقل نیست بلکه تابع شرایط و ضوابط مدیران دستگاه ذیربط می باشد تقریباً تمامی اخبار و اطلاعات تدوین شده که بر خروجی روابط عمومی نقش می بندد باید بیان کننده نقاط قوت و عملکردهای مثبت مدیران باشد و از انتشار اشتباهات ، نواقص ، سوء مدیریت ها و... به شدت جلوگیری می شود (برای اثبات این ادعا اگر دوستان عزیز تا به حال در خروجی سایت روابط عمومی ادارات مختلف خبری که حکایت از نقاط ضعف دستگاه مربوطه است را پیدا کردند این حقیر را نیز مطلع فرمایند )البته این موضوع فی نفسه اشکالی ندارد شاید فلسفه ی ایجاد روابط عمومی ، اطلاع رسانی از اقدامات و فعالیتهای دستگاههای مختلف باشد اما همیشه با دخالت روسا و مدیران ، روابط عمومی ها به ابزاری در اختیار مطامع و اوامر آنان تبدیل شده اند.
متاسفانه اگر به خبرگزاری ها ی مختلف حتی سایت های خبری شهرستان آبدانان نیز نظر افکنیم بیشتر آنان به تابلوی اعلاناتی برای انتشار اخبار روابط عمومی ادارات تنزل پیدا کرده اند و این همان تهدیدی است که کیفیت کار خبرگزاری ها و خبرنگاران را با چالشی اساسی مواجه کرده است.
اخبار روابط عمومی ادارات مملو از اغراق و آمار و ارقام غیر واقعی است و سایر خبرگزاری ها هم بدون انجام کار خبری تنها از تابلوی اعلانات سایت روابط عموی ها این اخبار را کپی و درسایت خود منشتر می کنند این همان بیراهه ای است که در مسیر صحیح خبرنگاری ایجاد شده است،با کمال تاسف در این شهر مدعی علم گرائی و نخبه پروری هیچ وقت شاهد برگزاری همایشی جهت هم اندیشی خبرنگاران ، روابط عمومی ها ، نویسندگان و وبلاگ نویسان نبوده ایم به جز در موارد انگشت شمار بیشتر خبرنگاران ، سایت های خبری ، نویسندگان و وبلاگ نویسان برای مردم شهرستان ناشناخته هستند و کسی از هویت آنان اطلاع درستی ندارد.
روز خبرنگار را به همه ی خبرنگاران عزیز شهرمان چه آنان که شناخته شده هستند و چه کسانی که ناشناخته فعالیت می کنند و اخبار وقایع شهرستان را به مردم اطلاع رسانی می نمایند تبریک گفته و برای موفقیت و بهروزی آنان بهترین ها را آرزو نماییم.
